Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι ένα μεταβολικό σύνδρομο που οφείλεται στην απολυτή ή μερική ανεπάρκεια στην έκκριση της ινσουλίνης, μια ορμόνης που ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μας. Μια από της επιπλοκές του διαβήτη είναι και το διαβητικό πόδι. Το διαβητικό πόδι ορίζεται από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, ως κάθε έλκος κάτω από τα σφυρά το οποίο σχετίζεται με τη διαβητική νευροπάθεια ή αγγειοπάθεια ή συνδυασμό και των δυο. Σύμφωνα με έρευνες και επιδημιολογικά στοιχεία υπολογίζεται ότι το σύνδρομο αφορά 6,3 % όλων των διαβητικών παγκοσμίως, κυρίως άνδρες.

Βάση δεδομένων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) οι ακρωτηριασμοί κάτω άκρων είναι 15-20 φορές συχνότεροι σε διαβητικά άτομα. Δηλαδή κάθε 20 δευτερόλεπτα πραγματοποιείται διεθνώς κάποιος ακρωτηριασμός κάτω άκρου. Στην Ελλάδα ο αριθμός των διαβητικών έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρονιά και το «διαβητικό πόδι» γίνεται αφορμή για περίπου 2.500 ακρωτηριασμούς ετησίως στην Ελλάδα.

Βασική αρχή στην θεραπεία του διαβητικού ποδιού είναι η πρόληψη. Και δεν μιλάμε μόνο για τον έλεγχο σακχάρου, αλλά για την επαναιμάτωση του κάτω ακρου καθώς και τη χειρουργική των ελκών. Καθώς η διαβητική περιφερική αγγειοπάθεια (αθηροσκλήρυνσης των μεγάλων αγγείων του ποδιού), η μικροαγγειοπάθεια και ιδιαίτερα νευροπάθεια του άκρος ποδός είναι οι σημαντικοτερες αιτιολογίες δημιουργίας ελκους. Αυτό οφείλεται αφενός στην έλλειψη αιμάτωσης του ποδιού και αφετέρου στην παραμόρφωση των δάκτυλων και γενικά του ποδιού λόγω περιφερικής νευροπάθειας. Η δεύτερη οδηγεί στην υπερβολική άσκηση πίεσης (βάρους) στα μετατάρσια οστα με συνέπεια τη δημιουργία τύλων (κάλων), φλεγμονών, αποστημάτων καθώς και ελκών στο πέλμα. Σε προχωρημένο στάδιο δημιουργείται και οστική παραμόρφωση (charcot foot) με κατάγματα και οστεομυελίτιδα.

Στις μέρες χάρης των πρωτοποριακών τεχνικών αγγειοπλαστικής, δηλαδή το λεγόμενο «μπαλονάκι» ή στέντ (stent) υπάρχει η δυνατότητα αναίμακτης επανασηραγγοποίησης των αποφραγμένων αρτηριών του ποδιού χωρίς καν ο ασθενής να υποβληθεί σε ολική νάρκωση. Παράλληλα η επανορθωτική χειρουργική των δάκτυλων και του ποδιού συμβάλλει στην καλύτερη επούλωση του έλκους και στην αποφυγή επαναδημιουργίας του. Σε πολύπλοκες καταστάσεις που το έλλειμα των μαλακών μορίων είναι μεγάλο, πρώτου ο ασθενής προχωρήσει στον ακρωτηριασμό, υπάρχει η δυνατότητα μέσω συνδυασμένης πλαστικής και αγγειοχειρουργικής θεραπείας να καλυφθεί πλήρως το έλλειμμα.

Τέλος, ένας ειδικός δεν αρκεί για την σωστή αντιμετώπιση του ασθενούς. Η πολυπλοκότητα της νόσου απαιτεί την συνεργασία επιστημόνων, εξειδικευμένων στο διαβήτη και της επιπλοκές του, όπως ο διαβητολόγος, ο αγγειοχειρουργός, ο πλαστικός χειρουργός και ο ποδολόγος, παρέχοντας μια τη δυνατότητα μιας εξατομικευμένης και ολοκληρωμένης θεραπεία. Τέτοιες ομάδες είναι απαραίτητο να συνταχθούν στη χωρα μας προς όφελος των Ελλήνων διαβητικών. Έτσι οι ασθενείς όχι μόνο θα μπορούν να ενημερώνονται για την πάθηση τους, αλλά θα προλαμβάνονται οι δυσάρεστες επιπλοκές της που οδηγούν στον ακρωτηριασμό.